Ο ναός της Αγίας Ειρήνης αποτελεί ένα σημαντικό δείγμα τόσο βυζαντινής ναοδομίας όσο και αυτοκρατορικής τέχνης. Η τρουλαία αυτή βασιλική είναι η δεύτερη μεγαλύτερη σωζόμενη εκκλησία της Κωνσταντινούπολης. Η εκκλησία, που χτίστηκε βόρεια της Αγίας Σοφίας μετά τη Στάση του Νίκα το 532 και υπέστη εκτεταμένες επισκευές το 740, βρίσκεται σήμερα στον εξωτερικό (πρώτο) περίβολο του Τοπκαπί στην Κωνσταντινούπολη. Ο μνημειακός σταυρός στην αψίδα αποτελεί μοναδικό δείγμα εικονομαχικής τέχνης.

περισσότερα...

Ο μεσοβυζαντινός ναός που είναι γνωστός στη βιβλιογραφία ως Αγία Θεοδοσία-Gül Camii (Γκιουλ Τζαμί) είναι χτισμένος δίπλα στην ακτή του Κεράτιου κόλπου, σε απόσταση 500 μέτρων περίπου από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και κοντά στην καστρόπορτα Aya Kapou. Πρόκειται για ένα επιβλητικό μνημείο μεγάλων διαστάσεων που ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο και υπερώα ναού. Τα δύο σημαντικότερα προβλήματα που απασχολούν την έρευνα σχετικά με το συγκεκριμένο μνημείο είναι η ασφαλής...

περισσότερα...

Ο ναός της Αγίας Σοφίας, το σύμβολο της ιουστινιάνειας αρχιτεκτονικής και ένα από τα κορυφαία επιτεύγματα της βυζαντινής ναοδομίας, ήταν το μεγαλύτερο κτήριο στη βυζαντινή πρωτεύουσα. Παρότι τα επιμέρους στοιχεία του ήταν κοινά κατά τον 6ο αιώνα, ο σχεδιασμός του ήταν πρωτότυπος και μοναδικός και επρόκειτο να γίνει το πρότυπο για οθωμανικά τεμένη του 16ου αιώνα. Θρυλικός ναός και σύμβολο της πρωτεύουσας τόσο κατά τη Βυζαντινή όσο και κατά την Οθωμανική περίοδο (οπότε μετατράπηκε σε τζαμί),...

περισσότερα...

Ο ναός των Αγίων Αποστόλων ήταν η δεύτερη πιο σημαντική εκκλησία στη βυζαντινή Κωνσταντινούπολη, μετά την Αγία Σοφία. Επί Ιουστινιανού Α΄, το σταυρόσχημο κτήριο του 4ου αιώνα είχε ερειπωθεί και αντικαταστάθηκε από ένα άλλο οικοδόμημα, επίσης σταυρόσχημο, με πέντε τρούλους. Χρησιμοποιήθηκε ως τόπος ταφής των αυτοκρατόρων μέχρι το 1028 και κατεδαφίστηκε μετά την οθωμανική κατάκτηση το 1453, προκειμένου να ανεγερθεί το Fatih Camii στον ίδιο χώρο. Το 2001, ανακαλύφθηκαν στα θεμέλια του Fatih Camii...

περισσότερα...

Ο ναός του Αγίου Πολυεύκτου χτίστηκε από την αριστοκράτισσα και πολιτική αντίπαλο του Ιουστινιανού Α΄, Ανικία Ιουλιανή. Εγκαινιάστηκε το 527· επρόκειτο για ένα μεγάλων διαστάσεων οικοδόμημα, ενδεχομένως τρουλαίο, με λαμπρότατο εσωτερικό διάκοσμο, που εξέφραζε τις πολιτικές φιλοδοξίες της Ανικίας. Είναι βέβαιο ότι ο Ιουστινιανός επιδίωκε, με την ανέγερση της Αγίας Σοφίας, να επισκιάσει αυτό το μεγαλοπρεπές οικοδόμημα και την κτήτορά του. Ο ναός του Αγίου Πολυεύκτου καταστράφηκε γύρω στο 12ο...

περισσότερα...

Ο βυζαντινός ναός που είναι γνωστός ως Ατίκ Μουσταφά Πασά Τζαμί (Atik Mustafa Pașa Camii), στην περιοχή των Βλαχερνών (σημ. περιοχή Ayvansaray), θεωρείται ο αρχαιότερος ναός (β' μισό 9ου αι.) στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου από όσους σώζονται στην Κωνσταντινούπολη, αποτελώντας επομένως ένα σημαντικό μνημείο για τη μελέτη της μεσοβυζαντινής αρχιτεκτονικής στη βυζαντινή πρωτεύουσα. Έχει ωστόσο προταθεί και μια όψιμη χρονολόγηση στον 11ο αιώνα, που, αν αποδειχθεί σωστή, θα ανέτρεπε αυτήν...

περισσότερα...

Το Αυγουσταίον ήταν πλατεία της Κωνσταντινούπολης με μακραίωνη ιστορία. Βρισκόταν νότια της Αγίας Σοφίας, στο κέντρο της δημόσιας ζωής και διοίκησης. Οικοδομήθηκε από το Μεγάλο Κωνσταντίνο και ονομάστηκε έτσι προς τιμήν της μητέρας του. Στο χώρο αυτό κατά καιρούς έγιναν αρκετές αλλαγές. Σταδιακά έχασε το δημόσιο χαρακτήρα του και εξελίχθηκε σε προαύλιο της Αγίας Σοφίας. Εξυπηρετούσε τις αυτοκρατορικές τελετουργίες. Την πλατεία διακοσμούσαν αγάλματα πάνω σε στήλες και το πιο φημισμένο από αυτά...

περισσότερα...

Η Βασιλική Κινστέρνα, γνωστή επίσης ως Yerebatan Saray («υπόγειο ανάκτορο»), είναι η μεγαλύτερη σωζόμενη βυζαντινή κινστέρνα στην Κωνσταντινούπολη. Η σκεπαστή αυτή υπόγεια δεξαμενή είχε χωρητικότητα 78.000 κυβικά μέτρα νερό και βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της Αγίας Σοφίας. Αρχικά ήταν κάτω από τη Βασιλική Στοά, η οποία δε σώζεται πλέον. Τον 6ο αιώνα ξαναχτίστηκε στη μορφή που έχει σήμερα. Παραμένει ένας από τους πιο σημαντικούς και παλαιότερους δημόσιους χώρους στην πόλη.

περισσότερα...