Η διοικητική οργάνωση της πρωτοβυζαντινής περιόδου αποτελεί συνέχεια των μεταρρυθμίσεων, οι οποίες ξεκίνησαν από τον Διοκλητιανό (284-305) και συνεχίστηκαν από τον Κωνσταντίνο (324-337). Αυτές οι μεταρρυθμίσεις διεύρυναν σημαντικά την αυτοκρατορική γραφειοκρατία, ενώ μείωσαν σε μεγάλο βαθμό το μέγεθος των επαρχιών. Ο βασικός στόχος της διοίκησης ήταν να παρέχει την αναγκαία ασφάλεια και να εξασφαλίζει πόρους για τις οικονομικές ανάγκες της αυτοκρατορίας. Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, μετά το τέλος...

περισσότερα...

Το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως διαμορφώθηκε σε άμεση σχέση με την ανάπτυξη της ίδιας της πόλης. Έτσι, ο επίσκοπος της Νέας Ρώμης σταδιακά εξελίχθηκε σε οικουμενικό πατριάρχη. Θεωρητικά, ο πατριάρχης συνεργαζόταν με τον αυτοκράτορα υπό την αρχή της συμφωνίας, της στενής και ειρηνικής συνεργασίας. Αν και μεμονωμένοι πατριάρχες βρέθηκαν ορισμένες φορές να είναι εντελώς παραγκωνισμένοι από ισχυρούς αυτοκράτορες ή να εμπλέκονται σε έντονη αντιπαράθεση με την αυτοκρατορική βούληση, στο μεγαλύτερο...

περισσότερα...

Οι στρατιωτικές δυνάμεις που στάθμευαν στην Κωνσταντινούπολη αποτελούνταν κυρίως από τους άνδρες της αυτοκρατορικής φρουράς, οι μονάδες της οποίας κατά την Πρώιμη Βυζαντινή περίοδο ονομάζονταν σχολαί, ενώ κατά τη Μέση τάγματα. Τη φύλαξη των τειχών σε περίπτωση πολιορκίας την αναλάμβαναν μονάδες του τακτικού στρατού που στρατοπέδευε στη Θράκη και τη Βιθυνία, ενώ σημαντικό ρόλο στην άμυνα της Βασιλεύουσας έπαιζαν και οι πολίτες, κυρίως τα μέλη των συντεχνιών και των δήμων.

περισσότερα...

Η Σύγκλητος της Κωνσταντινούπολης ιδρύθηκε από τον Κωνσταντίνο Α΄ και ενσωμάτωσε τα ανώτερα στρώματα του διοικητικού μηχανισμού της ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο ρόλος του σώματος αρχικά υπήρξε σημαντικός, ιδιαίτερα σε περιόδους πολιτικής αστάθειας. Μετά το τέλος του 6ου αιώνα είναι αβέβαιο αν συνέχισε η ανεξάρτητη λειτουργία της Συγκλήτου ως πολιτικού οργάνου. Ωστόσο η συγκλητική τάξη παρέμεινε μια σαφώς διακριτή ομάδα μέχρι και τον 11ο αιώνα και εν πολλοίς ταυτίζεται με την άρχουσα...

περισσότερα...