Η Κωνσταντινούπολη, ευρισκόμενη σε περιοχή με έντονη σεισμική δραστηριότητα, είχε συχνά πληγεί από σεισμούς. Οι Βυζαντινοί φοβούνταν τους σεισμούς όχι μόνο για τις καταστροφικές τους συνέπειες αλλά κι επειδή τους θεωρούσαν εκδήλωση θεϊκής οργής για τις αμαρτίες των ανθρώπων. Στην ιστορία της Κωνσταντινούπολης (από τον 4ο μέχρι τον 15ο αιώνα) σημειώθηκαν πάνω από εβδομήντα σεισμοί.

Η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις στα μέσα της δεκαετίας του 1950 υπήρξε το πλαίσιο, στο οποίο έλαβαν χωρα οι επιθέσεις εναντίον των Ρωμιών της Κωνσταντινούπολης το Σεπτέμβριο του 1955. Η εθνικιστική έξαρση στην Τουρκία με αφορμή το Κυπριακό Ζήτημα είχε ήδη διαμορφώσει μια εκρηκτική κατάσταση στην Κωνσταντινούπολη, η οποία οξύνθηκε ακόμη περισσότερο από τα νέα για την επίθεση στο προξενείο της Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη. Σχεδόν όλοι οι ερευνητές συμφωνούν σήμερα πως οι μεγάλης έκτασης...

περισσότερα...

Τον Ιανουάριο του 532, στην Κωνσταντινούπολη εκδηλώθηκε στάση εναντίον του αυτοκράτορα Ιουστινιανού Α΄. Οι δήμοι των Βενέτων και των Πρασίνων ξεσηκώθηκαν ενωμένοι, παρακινημένοι από την αυταρχική διακυβέρνηση του αυτοκράτορα, και η βυζαντινή πρωτεύουσα έζησε μια από τις μεγαλύτερες αναταραχές της ιστορίας της. Στην επιφάνεια βγήκαν οι πολύπλοκες κοινωνικές και θρησκευτικές αντιφάσεις της τότε βυζαντινής κοινωνίας. Η εξέγερση, που πήρε το όνομά της από το σύνθημα «Νίκα» των στασιαστών, διήρκεσε...

περισσότερα...

Συνοικία στις παρυφές του Γαλατά, με έντονα κοσμοπολίτικο χαρακτήρα, καθώς υπήρξε η έδρα των περισσότερων ξένων πρεσβειών στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και μεγάλο εμπορικό κέντρο σε όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Η παρουσία του ελληνορθόδοξου στοιχείου στο Πέρα ήταν έντονη και απαντάται ήδη από το 17ο αιώνα, με ισχυρή οργάνωση, όπως δηλώνει και το καταστατικό της ελληνορθόδοξης κοινότητας Σταυροδρομίου, που είναι το πρώτο του είδους στην Κωνσταντινούπολη.

περισσότερα...

Ακολουθώντας τη ρωμαϊκή πρακτική, η Κωνσταντινούπολη κοσμήθηκε κατά την Πρώιμη Βυζαντινή περίοδο με μια σειρά από τιμητικές στήλες, κίονες και οβελίσκους. Οι δύο οβελίσκοι της Κωνσταντινούπολης, που βρίσκονται στην περιοχή του Ιπποδρόμου και αρχικά διακοσμούσαν τη σπίνα, χρονολογούνται τον 4ο αιώνα. Σώζονται επίσης ορισμένες αναμνηστικές στήλες, σε καλύτερη ή χειρότερη κατάσταση. Η συνήθεια εγκαταλείφθηκε τον 6ο αιώνα, για να αναβιώσει για σύντομο χρονικό διάστημα το 13ο αιώνα.

περισσότερα...

Οι στρατιωτικές δυνάμεις που στάθμευαν στην Κωνσταντινούπολη αποτελούνταν κυρίως από τους άνδρες της αυτοκρατορικής φρουράς, οι μονάδες της οποίας κατά την Πρώιμη Βυζαντινή περίοδο ονομάζονταν σχολαί, ενώ κατά τη Μέση τάγματα. Τη φύλαξη των τειχών σε περίπτωση πολιορκίας την αναλάμβαναν μονάδες του τακτικού στρατού που στρατοπέδευε στη Θράκη και τη Βιθυνία, ενώ σημαντικό ρόλο στην άμυνα της Βασιλεύουσας έπαιζαν και οι πολίτες, κυρίως τα μέλη των συντεχνιών και των δήμων.

περισσότερα...

Η Σύγκλητος της Κωνσταντινούπολης ιδρύθηκε από τον Κωνσταντίνο Α΄ και ενσωμάτωσε τα ανώτερα στρώματα του διοικητικού μηχανισμού της ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο ρόλος του σώματος αρχικά υπήρξε σημαντικός, ιδιαίτερα σε περιόδους πολιτικής αστάθειας. Μετά το τέλος του 6ου αιώνα είναι αβέβαιο αν συνέχισε η ανεξάρτητη λειτουργία της Συγκλήτου ως πολιτικού οργάνου. Ωστόσο η συγκλητική τάξη παρέμεινε μια σαφώς διακριτή ομάδα μέχρι και τον 11ο αιώνα και εν πολλοίς ταυτίζεται με την άρχουσα...

περισσότερα...

Κατά την περίοδο των μεταρρυθμίσεων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία (Τανζιμάτ, 1839-1876) αναδείχτηκαν χαρακτηριστικά γνωρίσματα στο πολιτισμικό και κοινωνικό περιβάλλον της οθωμανικής πρωτεύουσας τα οποία αφήνουν περιθώριο για τη χρήση του όρου «δημόσιος χώρος» κατά το πρότυπο του Jürgen Habermas. Τα γνωρίσματα αυτά ήταν οι νέοι χώροι κοινωνικών επαφών, όπως οι αστικοί σύλλογοι και οι λέσχες, η ανάπτυξη του Τύπου και η διαμόρφωση ενός ευρύτερου εγγράμματου κοινού μέσα από τη δημιουργία...

περισσότερα...