| |
|
|
|
|
|
|---|
Παραθέματα
|
| |
Οι βοηθητικοί καμαροσκέπαστοι χώροι του Χρυσοτρίκλινου και οι περιστασιακές χρήσεις τους
α. Τελεσθείσης δὲ τῆς θείας λειτουργίας, ἐξέρχεται ὁ βασιλεὺς ἀπὸ τῆς ἐκκλησίας μετὰ τοῦ πατριάρχου καὶ εἰσέρχεται ἐν τῷ Χρυσοτρικλίνω· εἰσέρχονται δὲ καὶ οἱ κατὰ συνήθειαν ἱερεῖς ἀπὸ κελεύσεως καὶ ποιοῦσι τὸν στίχον, καὶ εὐλογήσας ὁ πατριάρχης τὴν τράπεζαν, ἀπέρχεται καὶ ἵστανται ἔνδον τοῦ βήλου ἐν τῇ καμάρᾳ τῇ οὔσῃ ἐκ δεξιῶν τῶν αργυρῶν πυλῶν τοῦ Χρυσοτρικλίνου, καὶ ἐκβάλλει τὸ ὠμοφόριον αὐτοῦ, καὶ λαβόντες οἱ ἱερεῖς, ἤγουν οἱ κουβουκλείσιοι, ἐξέρχονται.
Κωνσταντίνος Ζ΄ Πορφυρογέννητος, Περί βασιλείου τάξεως, Vogt, A. (επιμ.), Le livre des cérémonies I (Paris 1935, επανέκδ. 1967), σελ. 87 [Bonn I, σελ. 95].
β. Καὶ τοῦ πατριάρχου εἰσερχομένου διὰ τῶν διαβατικῶν τοῦ Τρικόγχου, ἔρχεται καὶ κάθηται ἐν τῇ καμάρᾳ <τοῦ Χρυσοτρικλίνου τῇ οὔσῃ πρὸς τὸ Πάνθεον· οἱ δὲ πραιπόσιτοι εἰσερχόμενοι ἀναγγέλουσι τοῖς δεσπόταις τὴν τοῦ πατριάρχου ἄφιξιν καὶ εὐθέως ἀνίστανται οἱ δεσπόται καὶ εἰσέρχονται ἐν τῇ καμάρᾳ> τοῦ Ἁγίου Θεοδώρου, κἀκεῖσε περιβάλλονται τὰς ἑαυτῶν χλανίδας, καὶ ἐξερχόμενοι ἔξωθεν τοῦ βήλου τῆς αὐτῆς καμάρας ἵστανται. Οἱ δὲ πραιπόσιτοι ἐξερχόμενοι εἰσάγουσι τὸν πατριάρχην, οἱ δὲ δεσπόται τοῦτον, κατὰ τὸ εἰωθός, ἀσπαζόμενοι, καθέζονται μετ' αὐτοῦ ἐν τῷ Χρυσοτρικλίνῳ μικρόν τι, καὶ εὐθέως γίνεται μεταστάσιμον, καὶ οἱ μὲν μάγιστροι καὶ ανθύπατοι καὶ πατρίκιοι καὶ λοιποὶ συγκλητικοὶ κατέρχονται ἐν τῷ νάρθηκι τῆς Νέας Μεγάλης Ἐκκλησίας, οἱ δὲ τοῦ κουβουκλείου ἅπαντες διέρχονται διὰ τοῦ ὡρολογίου καὶ τοῦ Χρυσοτρικλίνου καὶ τῆς καμάρας τοῦ Πανθέου καὶ τοῦ Φύλακος, καὶ ἐκβαίνοντες τὸ μονόθυρον, ἀπίασιν ἐν τῷ ναῷ τῆς Ἅγίας Θεοτόκου τοῦ Φάρου...
Κωνσταντίνος Ζ΄ Πορφυρογέννητος, Περί βασιλείου τάξεως, Vogt, A. (επιμ.), Le livre des cérémonies I (Paris 1935, επανέκδ. 1967), σελ. 110-111 [Bonn I, σελ. 119].
Ο διάκοσμος του Χρυσοτρίκλινου
Ἐν τῷ Χρυσοτρικλίνῳ Μαζαρινοῦ
Ἔλαμψεν ἀκτὶς τῆς ἀληθείας πάλιν (1)
καὶ τὰς κόρας ἤμβλυνε τῶν ψευδηγόρων·
ηὔξησεν εὐσέβεια, πέπτωκε πλάνη,
καὶ πίστις ἀνθεῖ, καὶ πλατύνεται χάρις.
ἰδοὺ γὰρ αὖθις Χριστὸς εἰκονισμένος (5)
λάμπει πρὸς ὕψος τῆς καθέδρας τοῦ κράτους
καὶ τὰς σκοτεινὰς αἱρέσεις ἀνατρέπει.
τῆς εἰσόδου δ’ ὕπερθεν ὡς θεία πύλη
στηλογραφεῖται καὶ φύλαξ ἡ παρθένος.
ἄναξ δὲ καὶ πρόεδρος ὡς πλανοτρόποι (10)
σὺν τοῖς συνεργοῖς ἱστοροῦνται πλησίον.
κύκλῳ δὲ παντὸς οἷα φρουροὶ τοῦ δόμου
νόες, μαθηταί, μάρτυρες, θυηπόλοι.
ὅθεν καλοῦμεν χριστοτρίκλινον νέον
τὸν πρὶν λαχόντα κλήσεως χρυσωνύμου, (15)
ὡς τὸν θρόνον ἔχοντα Χριστοῦ κυρίου
Χριστοῦ τε μητρός, χριστοκηρύκων τύπους
καὶ τοῦ σοφουργοῦ Μιχαὴλ τὴν εἰκόνα.
Παλατινή Ανθολογία I.106, Beckby, H. (επιμ.), Anthologia Graeca2 1 (Munich 1965), σελ. 152-153.
|
|---|
| |
|
|
|
|